کودکان را با فلسفه جشن چهار شنبه سوری آشنا کنیم
جشن چهارشنبه سوری چیست ؟
برخی پژوهشگران کلمه «سور» را به معنای «جشن» و برخی دیگر آن را برگرفته از کلمه پهلوی «سوریک» به معنای «سُرخ» دانسته که نشانه ای از سرخی آتش و یا سرخی و سلامتی افراد است.
بر اساس شواهد به جا مانده این جشن، پیشینه بسیار کهنی دارد و قدمت آن حتی به دوران قبل از ظهور مذهب زرتشت در ایران باز می‌گردد. در ایران باستان هفته وجود نداشت و زمان برگزاری چهارشنبه سوری در فاصله ۱۰ روز پایانی سال بود؛ با ورود اسلام و به دلیل اینکه اعراب روز چهارشنبه را نحس میدانستند جشن چهارشنبه سوری در روز چهارشنبه آخر سال تثبیت شده و از آن برای رفع نحسی و بلا استفاده می شود.
چهارشنبه سوری پیش درآمدی برای جشن های نوروز است و با برگزاری آن به استقبال بهار می‌رویم. مهم‌ترین اصل این آیین باستانی روشن کردن آتشی بزرگ و پریدن از روی آن است تا با این کار بیماری و مشکلات را به آتش بسپارند و سرخی و نیرو و گرما را از آتش هدیه بگیرند.
گریز از سرما و طلب گرما از دیگر فلسفه های روشن کردن آتش است؛ ضمن اینکه آریایی‌ها آتش را پاک‌کننده و وسیله‌ای برای تطهیر و پاک‌سازی خود میدانستند.
آداب و رسوم چهارشنبه سوری:
کوزه شکنی در چهارشنبه سوری
شکستن کوزه یکی از رسم های جالب و البته فراموش شده در چهارشنبه سوری است که پس از پریدن از روی آتش، کوزه را می‌شکنند. ظاهرا این اعتقاد وجود دارد که با شکستن کوزه، بدشانسی و بدبختی اهالی خانه از بین می‌رود.
قاشق زنی در جشن چهار شنبه سوری
در مراسم قاشق زنی، دختران و پسران جوان روی سرشان چادر می کشند تا شناسایی نشوند و بعد در خانه هفت همسایه را زده وهمزمان با قاشق به کاسه های در دست‌شان می‌زنند، صاحب‌خانه با شنیدن صدای قاشق زنی، به در خانه می‌رود و کاسه‌های آن‌ها را با آجیل، شکلات، شیرینی، نقل یا پول پر می‌کند. طبق این سنت کسانی که از صاحب‌خانه‌ها چیزی بگیرند، حاجت روا می‌شوند.
ریشه رسم قاشق زنی در شب چهار شنبه سوری احتمالا از این عقیده نشئت می گرفته که ارواح درگذشتگان در حالی که رویشان را پوشانده‌اند، در آخر سال به خانه بازماندگان سر می‌زنند تا یادبود و برکتی از آن‌ها دریافت کنند.
فال گرفتن با بولونی در چهارشنبه سوری
بولونی کوزه دهان گشاد کوچکی بود که برای نگهداری ترشی، مربا، ادویه و وو ازآن استفاده میشد.فال گرفتن با بولونی بیشتر جنبه بازی و تفریح داشته است. در شب چهارشنبه سوری زنان و دختران جوان دور هم جمع می‌شدند و هر کسی شعری را روی کاغذ می نوشت و درون کوزه می انداخت و هر کسی شی را نیز داخل کوزه می انداخت. سپس یکی از آن‌ها کاغذ وبعد یکی از اشیای درون بولونی را بیرون می‌کشید. شعری که خوانده میشد، به صاحب آن شیء تعلق داشت و وصف حال و فال او بود.
شال اندازی،خوردن آجیل مشگل گشا،فال گوش نشینی،آب بازی و آب پاشی از دیگر آیین های چهارشنبه سوری بوده که متاسفانه این روزها به فراموشی سپرده شده است.
چه خوبه که ما در کنار فلسفه عمو نوروز و حاجی فیروز بچه هامون رو با فلسفه جشن زیبای چهارشنبه سوری هم آشنا کنیم.
مطالب مرتبط
