نام چند بازی دوران کودکی خود را به خاطر دارید؟ یکی، دو تا، سه تا یا آنقدر بچه شیطانی بودهاید که شمار آن از دستتان در رفته است؟ تقریبا میتوان گفت که جواب کودکان دهه های 50 و 60، هفت سنگ، چوب و چرخ، دسش ده، شاه-دزد-وزیر، اسم فامیل، لی لی و .... است.
همینطور که این نسل به دهه های 60 و 70 می رسید بازیهای جدید و خلاقانه تری به آنها اضافه شد، این دو نسل دوران مزاحمت های تلفنی کودکانه و آزار مردم به طرق مختلف از جمله زدن زنگ خانه ها راس ساعت 2 و 3 بعداز ظهر، ترقه بازیهای وقت و بی وقت و البته بازیهای کم خطری مانند آب پاشی، استپ هوایی، بالا بلندی، گرگی رنگی و هزاران بازی من درآوردی دیگر بود!
تا پایان این دو دهه، همه چیز داشت خوب پیش می رفت و بچه ها واقعا سر خوش بودند و نصف بیشتر عمر خود را در کوچه و خیابان، مشغول بازی و شیطنت سپری میکردند.اما با آغاز دهه 80 و یکه تازی کامپیوتر، بازیهای کودکان رنگ مدرن تری به خود گرفت؛ کم کم توپهای پلاستیکی راه راه و لیگهای فوتبال محلهای و گرگم به هواها جای خود را به آتاری، سگا و میکرو داد.
اکنون دیگر کمتر میتوان کودکان را در کوچه و خیابان مشغول بازی و سر و صدا دید، حالا دیگر قوانین مجتمع های مسکونی بازی های سر ظهر، شب و نصف شب و کلا همه را ممنوع کرده، اگر هم کمی سر و صدا در کوچه ها شنیده شود، والدین برای همدیگر شاخ و شانه میکشند و یکدیگر را متهم به عدم تربیت صحیح فرزند میکنند!
دیگر بچه ها بچگی نمی کنند!
تنوع بازیهای رایانهای را هم که نگو و نپرس! گویی دیگر بچهها "بچگی" نمیکنند و هرچه زودتر میخواهند به دنیای بزرگسالان وارد شوند و خلاصه بگویم که بچهها واقعا "سوسول" شدهاند.
روانشناسان علت این امر را غفلت و سهل انگاری والدین در درک روحیات و نیازهای دوران کودکی و البته مدرن شدن هرچه بیشتر زندگیها میدانند.
"گرین من" در مقالهای با عنوان "Child Care Information Exchange" میگوید که انجام بازی کودکان خارج از منزل برای شکوفایی حس آزادی، کنجکاوی، خطر پذیری و آزمون و خطای کودکان یک الزام محسوب میشود. کودکان به فرصتی نیاز دارند تا ناشناخته ها، غیر مترقبه ها و حوادث ماجراجویی و در حقیقت "کودکی" خود را کشف کنند.کودک میآموزد در شرایط و هنگام رویارویی با افراد مختلف خارج از منزل چگونه واکنش نشان دهد و همین امر روابط اجتماعی او را به گونهای صحیح شکل میدهد.
این بازیها نباید فراموش شوند ( معرفی بازیهای هدفمند سنتی).
دلایل ضرورت انجام بازی کودکان در خارج از خانه بازی کودکان:
دکتر "کارول تورگان" در مقالهای چند دلیل را بر ضرورت انجام بازیهای خارج از منزل برای کودکان ذکر میکند، از جمله این که :
• جست و خیز باعث تقویت سیستم قلبی عروقی، کاهش خطر بیماریهای قلبی و کنترل فشار خون و کلسترول بدن کودکان میشود.
• داشتن فعالیت مکرر باعث حفظ و نگه داری مناسب حجم استخوان کودکان میشود.
• برای کودکانی که بیشتر وقت بازی خود را خارج از منزل سپری میکنند احتمال اندکی برای ابتلا به نزدیک بینی وجود دارد.
• بازی و دنبال هم گذاشتن کودکان باعث تقویت و حفظ بافت عضلانی بچه ها میشود.
• بازی هایی که با فعالیت زیاد همراه باشد باعث می شود تا کودک گلوکز را به عنوان منبع انرژی مصرف کند و در نتیجه توانایی بدن در مصرف انسولین بهبود پیدا میکند و بالطبع آن خطر ابتلا به دیابت نیز کاهش پیدا میکند.
• بدو بدوهای معمول بازی های کودکانه، مواد شیمیایی مغز را تحریک کرده و ثابت شده که علائم افسردگی و اضطراب را کاهش داده و اعتماد به نفس و عزت کودکان را افزایش میدهد.
جست خیز و شیطنت، جیغ و فریاد همگی نیازهای یک کودک است که معمولا در خانه مورد سرکوب قرار میگیرند ولی میتوان با بیرون بردن بچهها اجازه تخلیه انرژی را به آن ها داد و به تجربیات حسی، دیداری و شنیداریشان توجه کرد.